� منطقه حفاظت شده آق داغ:
زیستگاه آق داغ در جنوب شهرستان خلخال ( جنوبی ترین منطقه استان اردبیل ) واقع شده و وسعت منطقه بالغ بر 65000 هکتار بوده و به علت استقرار توده سترگ آق داغ در ناحیه مرکزی این منطقه به نام آق داغ نامیده می شود. قله آق داغ با ارتفاع 3303 متر از سطح دریا بلندترین نقطه منطقه و شهرستان خلخال می باشد. متوسط ارتفاع منطقه آق داغ 2450 متر از سطح دریاست که بستر رودخانه قزل اوزن در محل سرخ آباد (نقاط رودخانه شاهرود با رودخانه قزل اوزن) را شامل می شود. شیب عمومی منطقه به طرف جنوب می باشد و کلیه آب ها و جریانات سطحی موجود از طریق چندین رودخانه نسبتاً پر آب جمع آوری و به قزل اوزن تخلیه می شود. به عبارت دیگر می توان گفت که زیستگاه آق داغ توسط دره های چهار رودخانه مهم منطقه از شرق به غرب، رودخانه شاهرود، رودخانه میان رودان، رودخانه کندیرق و رودخانه سوسهاب یا سقزچی بریده شده و آب های موجود از طریق این رودخانه ها جمع آوری و به قزل اوزن می ریزد. اختلاف ارتفاع قریب به 2900 متری بین بلندترین و پست ترین نقطه منطقه و تغییرات محسوس در شرایط اقلیمی نقاط مختلف آن تنوع قابل ملاحظه ای را در اکولوژی منطقه سبب شده است.دره های بسیار عمیق با شیب های تند و فرسایش همراه با چشمه های متعدد و پراکنده که از برف چال های آق داغ تغذیه می شوند، این منطقه را به یکی از پناه گاه های مهم حیات وحش در استان تبدیل نموده است. از بکر بودن منطقه همین بس که بسیاری از نواحی آن غیر قابل نفوذ و ناشناخته است. دره های وسیعی هم چون آق دره، قراتلوق دره، پیشیک درسی، پلنگان، پیازری، سوتیلی، تکله بلاغی، قره داغ، آق بره گاه و کچی لیک به علت عدم دسترسی مناسب و آسان به اغلب نقاط آن جهت تعلیف احشام و دام های منطقه ممکن نبوده و این نواحی به طور عمده در اختیار وحوش قرار دارد. جانوران شاخص منطقه آق داغ کل، بز پلنگ و کبک می باشد. و از جمعیت قابل توجهی برخوردارند. وجود منطقه حفاظت شده سرخ آباد از مناطق تحت حفاظت شده و مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست زنجان در جنوب منطقه آق داغ به لحاظ امکان تبادلات زیستی و مناطق پشتوانه ای نسبت به یکدیگر ارزش زیستگاهی آن را دو چندان نموده است.براساس این ویژگی ها به خصوص پوشش های جنگلی ارس و بند، در وسعت زیاد سبب گردیده است که ارتقاء سطح حفاظتی منطقه آق داغ به منطقه حفاظت شده و پناه گاه حیات وحش مورد توجه قرار گیرد. جنگل های منطقه حفاظتی و گونه های ارس و بند، هفت کول، چنار، گلابی، تمشک، کیکم، گز، زرشک، ولیک، بلوط، ون آلوچه و ازگیل از مهمترین گونه های درختی و درختچه ای منطقه به حساب می آیند. از میان این گونه ها ارس از وضعیت خوبی برخوردار است وگونه غالب شناخته می شود. وجود این گونه های با ارزش جنگلی همراه با پوشش علفی و مرتعی، عرصه های زیستی بسیار مساعدی را برای پلنگ و طعمه اصلی آن (گراز و کل و بز) فراهم نموده است. لازم به توضیح است معمولاً پلنگ مناطق کوهستانی و یا کوهستانی جنگلی را برای زیست انتخاب می نماید و منطقه آق داغ از نظر ارزش های زیستگاهی و قلمروهای انتخابی مهم ترین منطقه زیستگاهی این گربه سان زیبا و با ارزش در استان شناخته می شود. منطقه آق داغ علاوه بر پلنگ و کل و بز زیستگاه دائمی پستانداران و پرندگان زیر می باشد.از پستانداران، خرس، روباه، گرگ، گراز، خرگوش، گورکن، سمور، راسو، گربه، خفاش از پرندگان، کبک، انواع پرندگان شکاری روز پرواز و شب پرواز نظیر دلیجه، عقاب، سار، گبه، سنقر و ... انواع پرندگان گنجشک سان نظیر پرستو، چلچله، چکاوک، دم جنبانک، سنگ چشم، سار، کلاغ، زاغ، سسک، توکا، سهره و گنجشک در این منطقه زندگی می کنند.
|